1. Giới thiệu
Việt Nam là một trong những thị trường tiêu dùng năng động nhất tại khu vực Đông Nam Á. Với dân số hơn 97 triệu người, trong đó gần 70% dưới 35 tuổi, người tiêu dùng trẻ đang trở thành lực lượng chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thay đổi cục diện thị trường. Việc hiểu rõ hành vi tiêu dùng của giới trẻ không chỉ giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược marketing hiệu quả mà còn đóng góp vào việc phát triển các sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu của họ.
2. Đặc điểm chung của người tiêu dùng trẻ Việt Nam
a. Số lượng lớn và sự đa dạng
Người tiêu dùng trẻ ở Việt Nam bao gồm các nhóm tuổi khác nhau như Gen Z (sinh từ 1997 đến 2012) và Millennial (sinh từ 1981 đến 1996). Mỗi nhóm tuổi có những đặc điểm riêng biệt về phong cách sống, sở thích và hành vi tiêu dùng. Gen Z thường là những người sinh ra và lớn lên cùng với sự bùng nổ của công nghệ số, trong khi Millennial là nhóm tuổi có nhiều kinh nghiệm sống hơn và đang dần bước vào độ tuổi lập gia đình, ổn định sự nghiệp.
b. Am hiểu công nghệ và ưa thích sự kết nối
Người tiêu dùng trẻ Việt Nam được mệnh danh là “công dân số”, bởi họ dành phần lớn thời gian hàng ngày cho các hoạt động trên Internet. Họ sử dụng các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, TikTok không chỉ để kết nối với bạn bè mà còn để tìm kiếm thông tin sản phẩm, đánh giá và mua sắm trực tuyến. Theo thống kê, hơn 60% người tiêu dùng trẻ thực hiện giao dịch mua sắm qua các ứng dụng di động ít nhất một lần mỗi tuần.
c. Tính cá nhân hóa cao
Giới trẻ Việt Nam ngày càng thể hiện sự độc lập và cá tính mạnh mẽ trong các quyết định tiêu dùng. Họ không chỉ mua sản phẩm vì công năng mà còn vì những giá trị cá nhân, thương hiệu thể hiện cá tính và phong cách sống. Họ yêu thích những sản phẩm mang tính cá nhân hóa cao, thể hiện rõ cá tính, phong cách riêng của mình.
3. Xu hướng tiêu dùng của giới trẻ Việt Nam
a. Tiêu dùng bền vững và thân thiện với môi trường
Xu hướng tiêu dùng bền vững đang dần trở thành ưu tiên của người tiêu dùng trẻ Việt Nam. Họ quan tâm đến các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, ít gây hại cho môi trường và ưu tiên những thương hiệu có trách nhiệm xã hội. Đặc biệt, những sản phẩm thân thiện với môi trường, từ bao bì tái chế đến nguyên liệu tự nhiên, đang nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ.
b. Trải nghiệm là trên hết
Với giới trẻ, trải nghiệm mua sắm không chỉ dừng lại ở việc sở hữu sản phẩm mà còn là cảm giác và kỷ niệm mà họ có được từ quá trình này. Họ ưa chuộng các thương hiệu mang đến những trải nghiệm độc đáo, từ thiết kế cửa hàng, dịch vụ khách hàng cho đến các chương trình khuyến mãi cá nhân hóa. Ngoài ra, họ sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho những dịch vụ hoặc sản phẩm mang lại trải nghiệm đáng nhớ.
c. Mua sắm trực tuyến và thanh toán không tiền mặt
Xu hướng mua sắm trực tuyến đang ngày càng phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam, đặc biệt là trong giới trẻ. Các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki không chỉ đáp ứng nhu cầu mua sắm đa dạng mà còn mang lại sự tiện lợi và giá cả cạnh tranh. Hơn nữa, thanh toán không tiền mặt qua các ví điện tử như MoMo, ZaloPay cũng trở nên phổ biến, phản ánh sự chuyển đổi mạnh mẽ trong hành vi tiêu dùng của giới trẻ.
4. Những yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng của giới trẻ Việt Nam
a. Ảnh hưởng từ mạng xã hội và người nổi tiếng
Mạng xã hội là kênh thông tin quan trọng ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của người tiêu dùng trẻ. Họ dễ dàng bị thu hút bởi các chiến dịch quảng cáo sáng tạo, nội dung từ người có ảnh hưởng (KOLs, influencers) và các review sản phẩm. Điều này đặc biệt đúng với những sản phẩm liên quan đến thời trang, làm đẹp, công nghệ và giải trí.
b. Giá trị cộng đồng và ý thức xã hội
Giới trẻ ngày nay có ý thức mạnh mẽ về cộng đồng và xã hội. Họ không chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mà còn muốn sản phẩm họ sử dụng có đóng góp tích cực cho xã hội. Các thương hiệu thể hiện được sự cam kết với cộng đồng, trách nhiệm xã hội thường dễ dàng giành được sự ủng hộ từ nhóm người tiêu dùng này.
c. Sự thay đổi trong nhận thức về tài chính
Khác với các thế hệ trước, giới trẻ Việt Nam có nhận thức rõ ràng hơn về việc quản lý tài chính cá nhân. Họ tìm kiếm các sản phẩm, dịch vụ có giá trị tốt và không ngại so sánh giá cả, chất lượng trước khi quyết định mua sắm. Điều này thúc đẩy các thương hiệu cần phải minh bạch, rõ ràng trong thông tin sản phẩm và dịch vụ để tạo niềm tin với người tiêu dùng.
5. Kết luận
Hiểu rõ hành vi tiêu dùng của giới trẻ Việt Nam là yếu tố then chốt để các doanh nghiệp thành công trong việc xây dựng chiến lược kinh doanh và marketing. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và sự thay đổi liên tục trong xu hướng tiêu dùng, việc liên tục cập nhật và nắm bắt những thay đổi này sẽ giúp các thương hiệu duy trì vị thế cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường.
Người tiêu dùng trẻ không chỉ đơn thuần là những người mua hàng mà họ còn là những người tạo nên xu hướng, thúc đẩy sự phát triển và đổi mới. Chính vì vậy, việc tiếp cận đúng đắn và đáp ứng được những nhu cầu, mong muốn của họ sẽ là chìa khóa mở ra những cơ hội mới cho doanh nghiệp.
Kết nối với web designer Lê Thành Nam
