Jerusalem, thành phố thánh của ba tôn giáo lớn: Do Thái, Cơ đốc và Hồi giáo, là một trong những trung tâm lịch sử và tôn giáo quan trọng nhất thế giới. Thành phố này có một lịch sử dài hơn 3.000 năm, gắn liền với nhiều sự kiện và biến cố quan trọng. Dưới đây là cái nhìn tổng quan về lịch sử phong phú của Jerusalem.
1. Những Ngày Đầu Của Thành Phố
Jerusalem lần đầu tiên xuất hiện trong các tài liệu lịch sử vào khoảng thế kỷ 19 trước Công Nguyên. Thành phố được cho là đã được người Jebusites, một bộ tộc Canaan, xây dựng và gọi là “Jebus”. Vị trí của Jerusalem trên một ngọn đồi, gần các nguồn nước và giao lộ quan trọng, đã làm cho nó trở thành một vị trí chiến lược quan trọng trong khu vực.
2. Jerusalem Dưới Triều Đại Vua David
Năm 1000 trước Công Nguyên, vua David của Israel đã chiếm Jerusalem từ người Jebusites và biến thành phố này thành thủ đô của vương quốc Israel. Ông đặt tên cho thành phố là “Thành David” và bắt đầu xây dựng các công trình quan trọng, bao gồm cả cung điện của mình. Thành phố dưới triều đại của vua David đã trở thành trung tâm chính trị và tôn giáo của vương quốc Israel.
3. Đền Thờ Solomon và Thời Kỳ Đế Quốc
Vào khoảng năm 960 trước Công Nguyên, vua Solomon, con trai của vua David, đã xây dựng Đền Thờ đầu tiên ở Jerusalem. Đền Thờ Solomon được coi là nơi cư trú của Hòm Giao Ước, biểu tượng của giao ước giữa Thiên Chúa và dân Israel. Đây là một công trình kiến trúc vĩ đại, được trang trí bằng vàng và đá quý, và đã thu hút nhiều tín đồ từ khắp nơi đến thờ phượng.
Sau cái chết của vua Solomon, vương quốc Israel đã bị chia thành hai phần: Vương quốc Israel ở phía bắc và Vương quốc Judah ở phía nam, với Jerusalem là thủ đô của Vương quốc Judah. Đền Thờ Solomon sau đó bị phá hủy bởi người Babylon vào năm 586 trước Công Nguyên trong cuộc tấn công của Vua Nebuchadnezzar II.
4. Thời kỳ Persians và Đền Thờ thứ Hai
Năm 539 trước Công Nguyên, thành phố Jerusalem được giải phóng từ tay người Babylon khi Cyrus Đại Đế của Đế quốc Ba Tư lên ngôi. Cyrus cho phép người Do Thái trở về Jerusalem và xây dựng lại Đền Thờ. Đền Thờ thứ hai được hoàn thành vào năm 516 trước Công Nguyên dưới triều đại của vua Darius.
5. Thời kỳ La Mã
Vào năm 63 trước Công Nguyên, Jerusalem bị chiếm đóng bởi Đế quốc La Mã dưới sự chỉ huy của Pompey. Trong thời kỳ La Mã, thành phố này đã trải qua nhiều biến cố, bao gồm cuộc nổi dậy của người Do Thái chống lại sự cai trị của La Mã. Năm 70 sau Công Nguyên, quân đội La Mã dưới sự chỉ huy của Titus đã phá hủy Đền Thờ thứ hai, và thành phố đã trải qua một thời kỳ khủng hoảng.
6. Thời kỳ Byzantine và Hồi giáo
Năm 313, Hoàng đế Constantine Đại Đế của Đế quốc Byzantine cho phép người Cơ đốc xây dựng các nhà thờ ở Jerusalem, bao gồm cả Nhà thờ Mộ Thánh, được cho là nơi Chúa Giêsu đã bị chôn cất và phục sinh. Thời kỳ Byzantine chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của cộng đồng Cơ đốc ở Jerusalem.
Vào năm 638, Jerusalem bị chiếm đóng bởi Đế quốc Hồi giáo dưới sự chỉ huy của Caliph Umar ibn al-Khattab. Người Hồi giáo xây dựng Masjid al-Aqsa trên nền tảng của Đền Thờ Solomon, và thành phố trở thành một trung tâm tôn giáo quan trọng của Hồi giáo.
7. Thời kỳ Crusaders và Ottoman
Vào năm 1099, Jerusalem bị chiếm bởi quân Thập tự chinh trong cuộc Chiến tranh Thập tự. Trong thời kỳ Thập tự chinh, thành phố đã trở thành một trung tâm tôn giáo và quân sự quan trọng. Vào năm 1187, Salah ad-Din al-Ayyubi đã chiếm lại thành phố và đặt nó dưới sự cai trị của người Hồi giáo.
Năm 1517, Jerusalem trở thành một phần của Đế quốc Ottoman và đã được cai trị bởi các hoàng đế Ottoman trong hơn 400 năm. Thời kỳ Ottoman chứng kiến sự phát triển của thành phố về mặt kiến trúc và văn hóa.
8. Thế kỷ 20 và Hiện Tại
Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, Jerusalem trở thành một trọng điểm trong cuộc xung đột giữa các cộng đồng Do Thái, Ả Rập và Cơ đốc. Vào năm 1948, sau khi Israel được thành lập, Jerusalem trở thành một phần của quốc gia này. Tuy nhiên, thành phố vẫn là một điểm nóng trong xung đột giữa Israel và Palestine.
Ngày nay, Jerusalem tiếp tục là một thành phố đa văn hóa và đa tôn giáo, với vai trò quan trọng trong đời sống tôn giáo và chính trị của nhiều quốc gia. Thành phố vẫn giữ được nhiều di tích lịch sử quan trọng và là điểm đến hành hương cho hàng triệu tín đồ từ khắp nơi trên thế giới.
Kết Luận
Lịch sử Jerusalem không chỉ là câu chuyện của một thành phố mà là một phần quan trọng của lịch sử nhân loại. Với vai trò là trung tâm tôn giáo và chính trị của nhiều nền văn minh, Jerusalem tiếp tục thu hút sự chú ý và quan tâm của thế giới. Thành phố này, với di sản văn hóa phong phú và lịch sử lâu dài, chắc chắn sẽ vẫn là một chủ đề nghiên cứu và khám phá không bao giờ cạn kiệt.
Kết nối với web designer Lê Thành Nam