Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Federal Reserve, hay còn gọi là Fed) đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định kinh tế Hoa Kỳ thông qua các chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, lịch sử hoạt động của Fed không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Dưới đây là một số cuộc khủng hoảng mà Fed đã đối mặt trong quá khứ, cũng như cách họ xử lý những tình huống này.
1. Cuộc Khủng Hoảng Tài Chính Năm 1907
Bối cảnh:
Cuộc khủng hoảng tài chính năm 1907, còn được gọi là “Cuộc hoảng loạn của các nhà ngân hàng”, là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của Fed vào năm 1913. Trước khi Fed được thành lập, hệ thống tài chính Hoa Kỳ không có ngân hàng trung ương và không có cơ chế rõ ràng để đối phó với các cuộc khủng hoảng tài chính.
Diễn biến:
Cuộc khủng hoảng bắt đầu khi Ngân hàng Knickerbocker Trust Company tại New York sụp đổ do sự thất bại của các khoản đầu tư đầu cơ. Sự kiện này đã gây ra một chuỗi các vụ rút tiền hàng loạt từ các ngân hàng và công ty tài chính trên toàn quốc, dẫn đến sự sụp đổ của nhiều tổ chức tài chính.
Giải pháp:
J.P. Morgan, một trong những nhà tài phiệt tài chính nổi tiếng thời bấy giờ, đã phải can thiệp bằng cách huy động các nguồn lực tư nhân để ổn định hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, sự kiện này đã làm nổi bật sự cần thiết của một ngân hàng trung ương để quản lý các cuộc khủng hoảng tài chính trong tương lai, dẫn đến sự thành lập của Fed vào năm 1913.
2. Cuộc Đại Suy Thoái 1929
Bối cảnh:
Cuộc Đại Suy Thoái 1929 là một trong những cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong lịch sử thế giới, bắt đầu từ sự sụp đổ của thị trường chứng khoán vào tháng 10 năm 1929. Đây là một thời kỳ mà thất nghiệp tăng cao và sản xuất công nghiệp giảm mạnh.
Diễn biến:
Fed đã thất bại trong việc cung cấp thanh khoản cần thiết cho các ngân hàng, dẫn đến sự sụp đổ của hàng nghìn ngân hàng trên toàn quốc. Thay vì nới lỏng chính sách tiền tệ, Fed lại tăng lãi suất, làm tình hình tồi tệ hơn. Sự thất bại này của Fed được cho là đã làm kéo dài và làm trầm trọng thêm cuộc Đại Suy Thoái.
Giải pháp:
Sau sự chỉ trích nặng nề vì thất bại trong việc xử lý cuộc khủng hoảng, Fed đã thay đổi phương pháp tiếp cận. Chính quyền Franklin D. Roosevelt đã ban hành nhiều biện pháp cải cách tài chính và thành lập các chương trình kinh tế nhằm phục hồi nền kinh tế.
3. Khủng Hoảng Tài Chính Toàn Cầu 2007-2008
Bối cảnh:
Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2008 là một trong những thử thách lớn nhất mà Fed đã đối mặt trong thế kỷ 21. Cuộc khủng hoảng này bắt nguồn từ bong bóng bất động sản tại Mỹ và các sản phẩm tài chính phức tạp liên quan đến nợ dưới chuẩn.
Diễn biến:
Hàng loạt ngân hàng và tổ chức tài chính lớn trên toàn cầu đã sụp đổ hoặc đứng trên bờ vực phá sản, bao gồm Lehman Brothers, một trong những ngân hàng đầu tư lớn nhất tại Mỹ. Hệ thống tài chính toàn cầu gần như tê liệt, và nguy cơ một cuộc đại suy thoái mới hiện hữu.
Giải pháp:
Fed, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Ben Bernanke, đã triển khai nhiều biện pháp chưa từng có để đối phó với cuộc khủng hoảng. Họ đã hạ lãi suất xuống mức gần bằng 0, triển khai các chương trình mua tài sản (QE) và cung cấp thanh khoản cho các ngân hàng lớn nhằm ổn định hệ thống tài chính. Các biện pháp này, kết hợp với các gói kích thích kinh tế từ chính phủ, đã giúp ngăn chặn cuộc khủng hoảng lan rộng và góp phần khôi phục niềm tin vào thị trường tài chính.
4. Đại Dịch COVID-19 (2020)
Bối cảnh:
Đại dịch COVID-19 gây ra một cú sốc chưa từng có đối với nền kinh tế toàn cầu. Các biện pháp phong tỏa và giãn cách xã hội đã làm ngưng trệ các hoạt động kinh tế, dẫn đến tình trạng thất nghiệp tăng cao và sự sụp đổ của nhiều doanh nghiệp.
Diễn biến:
Fed đã phải đối mặt với một tình huống khẩn cấp khi thị trường tài chính rơi vào tình trạng hỗn loạn vào tháng 3 năm 2020. Giá cổ phiếu giảm mạnh, thanh khoản thị trường cạn kiệt, và nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái.
Giải pháp:
Để đối phó, Fed đã cắt giảm lãi suất xuống mức gần 0 và triển khai một loạt các chương trình hỗ trợ thanh khoản, bao gồm mua trái phiếu chính phủ và doanh nghiệp, hỗ trợ cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và mua trái phiếu chính quyền địa phương. Fed cũng phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính Hoa Kỳ để triển khai các gói kích thích tài chính nhằm hỗ trợ nền kinh tế.
Kết Luận
Những cuộc khủng hoảng mà Fed đã phải đối mặt trong quá khứ đều có những nguyên nhân và bối cảnh riêng biệt. Tuy nhiên, điểm chung là chúng đều đặt ra những thách thức lớn đối với khả năng quản lý và ổn định của Fed đối với nền kinh tế. Qua mỗi cuộc khủng hoảng, Fed đã rút ra được nhiều bài học quý giá, giúp họ điều chỉnh và hoàn thiện hơn trong việc thực hiện các chính sách tiền tệ để đối phó với những thách thức mới trong tương lai.
Kết nối với web designer Lê Thành Nam
