Chúng ta đều có thể hình dung cảm giác đau đớn khi vô tình cắt tay, hay khi phải làm thủ thuật y tế nào đó. Nhưng có một số người lại cảm thấy “khó chịu” hơn rất nhiều trước những cơn đau thông thường, thậm chí là những cảm giác mà người khác cho là nhẹ nhàng. Vậy liệu “khả năng chịu đau kém” có phải chỉ là một sự yếu đuối hay là điều gì đó phức tạp hơn mà ta chưa hiểu hết?
Thế nào là khả năng chịu đau kém?
Khả năng chịu đau không phải là một khái niệm đơn giản như chúng ta vẫn nghĩ. Thực tế, nó liên quan đến một loạt yếu tố tâm lý, sinh lý và di truyền. Một người có khả năng chịu đau kém có thể cảm thấy đau đớn ngay cả khi trải qua những tác động nhẹ, như một vết thương nhỏ hay khi bị chạm vào da. Đối với họ, mỗi cảm giác này có thể trở thành một “cơn bão” trong cơ thể.
Nhưng tại sao lại có sự khác biệt như vậy? Một trong những lý giải khoa học là do sự khác biệt trong cách hệ thần kinh của mỗi người phản ứng với cơn đau. Cảm giác đau thực chất là một tín hiệu được não bộ ghi nhận từ những cảm biến ở da, cơ bắp và các cơ quan khác. Tuy nhiên, với những người có khả năng chịu đau kém, não bộ của họ có thể “tăng mức độ” của tín hiệu này lên nhiều lần, khiến cho một cơn đau nhẹ cũng trở thành nỗi khó chịu lớn.
Yếu tố sinh lý và di truyền
Có thể bạn không ngờ, khả năng chịu đau thực sự có liên quan đến di truyền. Các nghiên cứu cho thấy rằng những người có mức độ chịu đau thấp có thể mang những gen đặc biệt khiến họ dễ cảm nhận cơn đau hơn người bình thường. Điều này có thể giải thích tại sao có người bị đau đớn dữ dội trong khi người khác lại cảm thấy bình thường trước những tác động tương tự.
Ngoài yếu tố di truyền, cơ thể cũng có sự khác biệt trong cấu trúc thần kinh. Những người có một số bất thường trong cấu trúc não bộ, đặc biệt là vùng não xử lý cảm giác, có thể trải nghiệm những cảm giác đau đớn mạnh mẽ hơn.
Tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng
Không chỉ là cơ thể, tâm lý cũng ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng chịu đau của mỗi người. Những người thường xuyên lo âu, căng thẳng hay dễ bị stress có xu hướng cảm thấy đau đớn mạnh mẽ hơn. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thường xuyên cảm thấy lo lắng có khả năng chịu đau thấp hơn vì căng thẳng làm tăng độ nhạy cảm của hệ thần kinh đối với các tín hiệu đau.
Bên cạnh đó, thái độ đối với cơn đau cũng có tác động lớn. Những người có quan điểm tiêu cực về cảm giác đau, hoặc luôn tin rằng mình sẽ chịu đau lâu hơn, thường sẽ cảm thấy cơn đau đó kéo dài và nghiêm trọng hơn so với những người có tinh thần lạc quan hơn.
Khả năng chịu đau và những thử thách trong cuộc sống
Vậy liệu người có khả năng chịu đau kém có thể cải thiện được điều này không? Thực tế, khả năng chịu đau có thể được rèn luyện và cải thiện. Các phương pháp như thiền định, yoga hay các bài tập hít thở giúp thư giãn cơ thể và giảm căng thẳng có thể giúp giảm cảm giác đau. Một số người cũng sử dụng phương pháp nhận thức hành vi để thay đổi cách họ đối diện với cảm giác đau đớn, từ đó làm giảm mức độ cảm nhận cơn đau.
Bên cạnh đó, việc chăm sóc sức khỏe tổng thể cũng góp phần làm giảm cảm giác đau. Khi cơ thể khỏe mạnh, hệ miễn dịch hoạt động tốt, mức độ viêm nhiễm giảm, chúng ta sẽ cảm thấy ít đau hơn. Những người có chế độ ăn uống lành mạnh, thường xuyên tập thể dục và ngủ đủ giấc sẽ có khả năng chịu đau tốt hơn so với những người thiếu chăm sóc bản thân.
Kết luận
Khả năng chịu đau kém không chỉ là vấn đề sinh lý mà còn liên quan đến tâm lý và cách mỗi người đối diện với cơn đau. Điều quan trọng là chúng ta không nên đánh giá người khác chỉ qua những cảm giác của bản thân, vì khả năng chịu đau của mỗi người là rất khác biệt và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thay vì nhìn nhận những người bị đau nhiều hơn là “yếu đuối”, chúng ta nên hiểu và tôn trọng cảm giác của họ, đồng thời cũng tìm cách cải thiện sức khỏe để giảm bớt những đau đớn không đáng có trong cuộc sống.