Khi bước chân vào thế giới kinh doanh, đặc biệt là lĩnh vực thương mại điện tử, bạn sẽ bắt gặp rất nhiều thuật ngữ phức tạp. Trong số đó, hai khái niệm GMV (Gross Merchandise Value) và doanh thu thường khiến nhiều người nhầm lẫn. Dù nghe qua có vẻ giống nhau, nhưng chúng lại là hai chỉ số hoàn toàn khác biệt, mỗi cái mang một vai trò riêng trong việc đo lường hiệu quả kinh doanh. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết để làm sáng tỏ vấn đề này!
GMV là gì?
GMV, hay còn gọi là Tổng giá trị hàng hóa, là tổng giá trị của tất cả các đơn hàng được đặt qua nền tảng hoặc hệ thống của bạn trong một khoảng thời gian nhất định.
Ví dụ: Nếu bạn có một cửa hàng trực tuyến và trong tháng đó khách hàng đặt mua 100 sản phẩm với giá mỗi sản phẩm là 1 triệu đồng, thì GMV của bạn sẽ là 100 triệu đồng.
Điều quan trọng cần nhớ:
GMV không tính đến chi phí vận hành, phí giao hàng, hay các khoản giảm giá.
Đây là một con số thể hiện quy mô hoạt động của doanh nghiệp, nhưng không phải là lợi nhuận thực tế.
Doanh thu là gì?
Doanh thu, ngược lại, là số tiền thực tế mà bạn kiếm được từ các giao dịch sau khi đã trừ đi các chi phí hoặc khoản giảm giá liên quan. Đây mới là con số bạn thực sự nắm trong tay sau khi kết thúc một đơn hàng.
Ví dụ: Với đơn hàng trị giá 1 triệu đồng, nếu bạn phải chi 100 nghìn cho phí vận chuyển và 50 nghìn cho các ưu đãi giảm giá, doanh thu thực tế chỉ còn 850 nghìn đồng.
Doanh thu là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả tài chính của doanh nghiệp.
Điểm khác biệt cốt lõi giữa GMV và doanh thu
1. Bản chất đo lường
GMV: Chỉ đo tổng giá trị của hàng hóa được giao dịch (không liên quan đến tiền thực thu).
Doanh thu: Đo số tiền thực tế doanh nghiệp thu được từ khách hàng.
2. Vai trò
GMV: Dùng để thể hiện quy mô và sức mạnh thị trường.
→ GMV lớn chứng tỏ lượng giao dịch trên nền tảng cao, thu hút nhiều khách hàng.
Doanh thu: Dùng để đánh giá hiệu quả kinh doanh thực sự.
→ Doanh thu cao thể hiện khả năng kiếm tiền tốt của doanh nghiệp.
3. Các yếu tố ảnh hưởng
GMV không bị ảnh hưởng bởi chi phí vận hành, quảng cáo, hay các chính sách ưu đãi.
Doanh thu chịu tác động lớn từ các chi phí trên, đồng thời phụ thuộc vào chiến lược giá và hiệu quả bán hàng.
Tại sao nhiều doanh nghiệp thích nói về GMV hơn doanh thu?
Nhiều công ty thương mại điện tử hay startup thường nhấn mạnh GMV trong các báo cáo hoặc chiến lược marketing. Tại sao vậy?
Thể hiện tốc độ phát triển:
GMV cao có thể thu hút sự chú ý của nhà đầu tư vì nó cho thấy tiềm năng phát triển. Dù doanh thu chưa ổn định, một GMV tăng trưởng đều đặn là tín hiệu tích cực.
Không phải ai cũng hiểu rõ:
Một số công ty “tô vẽ” câu chuyện thành công bằng cách sử dụng GMV thay vì doanh thu để gây ấn tượng. Đây là lý do bạn cần hiểu rõ sự khác biệt để tránh bị lừa.
Khi nào nên tập trung vào GMV và khi nào nên tập trung vào doanh thu?
GMV phù hợp khi:
Doanh nghiệp của bạn đang trong giai đoạn đầu, cần mở rộng thị trường.
Bạn muốn đo lường sức hút của sản phẩm hoặc nền tảng.
Doanh thu quan trọng khi:
Doanh nghiệp đã ổn định và bạn muốn đánh giá hiệu quả tài chính.
Bạn cần lập kế hoạch lợi nhuận và chi phí cụ thể.
Kết luận
Hiểu rõ GMV và doanh thu không chỉ giúp bạn đọc các báo cáo tài chính một cách chính xác hơn mà còn giúp bạn đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt. Hãy nhớ rằng, GMV có thể là “bức tranh đẹp”, nhưng doanh thu mới là “tiền trong túi” của bạn.
Vậy, lần tới nếu có ai hỏi bạn “GMV khác gì doanh thu?”, đừng ngại trả lời với một nụ cười tự tin: “Một bên là giá trị tổng, một bên là tiền thực thu – khác nhau hoàn toàn nhé!” 😄
