Ôn thi là một cuộc chiến. Không phải chỉ là chuyện học thuộc sách vở, mà còn là cuộc đấu trí với chính bản thân, với cơn buồn ngủ, với chiếc điện thoại kêu ting ting liên tục, và cả những cám dỗ như “thôi học tí rồi nghỉ” hay “mai học cũng được”. Nhưng nếu bạn biết cách tập trung đúng cách, việc ôn thi không chỉ bớt khổ mà còn hiệu quả hơn rất nhiều.
Dưới đây là những bí kíp giúp bạn học vào đầu thay vì học trước quên sau.
1. Tạo Một Môi Trường Không Thể Không Học
Bạn không thể tập trung nếu xung quanh toàn những thứ phân tán sự chú ý. Hãy tạo ra một “chiến trường” mà ở đó chỉ có bạn và bài học:
Bàn học sạch sẽ, tối giản: Chỉ để những thứ cần thiết. Một bàn học bừa bộn không chỉ làm bạn mất tập trung mà còn khiến não bộ lười biếng.
Dẹp ngay điện thoại: Chế độ máy bay hoặc để xa tầm mắt. Đừng tự lừa mình rằng “mình chỉ check một chút”, vì một chút đó có thể thành một tiếng lướt TikTok.
Tai nghe chống ồn hoặc nhạc không lời: Nếu xung quanh quá ồn, hãy dùng tai nghe chống ồn hoặc bật nhạc giúp tập trung như lo-fi, classical hoặc white noise.
2. Phương Pháp Pomodoro – Học Đúng Nhịp, Không Học Quá Sức
Đừng cố gắng ngồi lì 3-4 tiếng rồi mong nhớ hết mọi thứ. Bộ não không hoạt động như vậy. Hãy thử phương pháp Pomodoro:
Học 25 phút – Nghỉ 5 phút
Sau 4 vòng Pomodoro, nghỉ dài hơn khoảng 15-30 phút.
Cách này giúp não bộ có thời gian tiêu hóa kiến thức và duy trì sự tập trung cao độ.
Nếu thấy 25 phút quá ít, bạn có thể điều chỉnh lên 45 phút học – 10 phút nghỉ, miễn là bạn có thể duy trì nhịp điệu mà không bị kiệt sức.
3. Ghi Chép Thông Minh – Học Ít Nhưng Hiểu Sâu
Đừng chỉ cắm mặt đọc rồi highlight lung tung. Ghi chép là một nghệ thuật:
Dùng Mindmap hoặc Bullet Point: Đừng viết nguyên cả đoạn văn dài lê thê, hãy chia thành ý chính để dễ nhớ.
Hệ thống hóa kiến thức theo sơ đồ: Não người thích hình ảnh hơn là chữ. Nếu có thể, hãy vẽ sơ đồ, bảng so sánh, hoặc dùng flashcard.
Tóm tắt lại bằng ngôn ngữ của bạn: Đọc xong một phần, hãy tự viết lại hoặc nói lớn lên theo cách của bạn. Nếu bạn giải thích được cho người khác hiểu, tức là bạn đã thực sự nắm chắc kiến thức.
4. Tận Dụng Cảm Giác Cấp Bách Để Tăng Động Lực
Có bao giờ bạn nhận ra rằng mình học nhanh hơn rất nhiều khi sát ngày thi không? Đó là vì não bộ bị đặt vào trạng thái sinh tồn, buộc phải tập trung cao độ.
Để tận dụng điều này mà không phải đợi đến sát ngày thi, hãy:
Đặt deadline giả: Tự đặt ra mục tiêu “học hết chương 3 trong 2 tiếng”, tạo cảm giác gấp rút để não không trì hoãn.
Dùng ứng dụng đếm ngược ngày thi: Nhìn thấy số ngày ít dần sẽ giúp bạn có động lực hơn.
Tự tạo áp lực bằng cách đặt cược: Ví dụ, nếu không hoàn thành mục tiêu, bạn sẽ tự phạt mình (không được xem phim, không được ăn vặt…).
5. Vận Động Cơ Thể – Duy Trì Năng Lượng Học Tập
Học liên tục mà không vận động sẽ khiến não bạn trì trệ. Cách tốt nhất để duy trì sự tỉnh táo là kết hợp học và vận động:
Đi lại khi ôn bài: Học thuộc trong lúc đi qua đi lại giúp bạn nhớ lâu hơn.
Tập thể dục nhẹ nhàng: Chỉ cần 5-10 phút duỗi người, hít thở sâu hoặc tập bài tập đơn giản cũng giúp tăng lượng oxy lên não, giúp bạn tỉnh táo hơn.
Uống đủ nước và ăn uống lành mạnh: Tránh xa đồ ăn nhiều đường vì nó làm bạn buồn ngủ nhanh hơn.
6. Học Bằng Cách Dạy Người Khác
Cách tốt nhất để kiểm tra xem bạn đã hiểu bài chưa là dạy lại cho ai đó. Nếu không có ai nghe, bạn có thể:
Tự nói thành tiếng như thể đang giảng bài cho học sinh tưởng tượng của bạn.
Viết lại bài giảng theo cách đơn giản nhất như đang giải thích cho một đứa trẻ 10 tuổi.
Khi phải diễn đạt lại kiến thức, bạn sẽ phát hiện ra lỗ hổng trong hiểu biết của mình và dễ dàng lấp đầy nó.
7. Đừng Học Quá Khuya – Ngủ Đủ Để Não Bộ Tiếp Thu Tốt Hơn
Học đêm không phải lúc nào cũng tốt. Khi bạn thiếu ngủ, trí nhớ giảm sút, khả năng tập trung tệ đi, và bạn sẽ quên gần hết những gì đã học.
Ngủ ít nhất 6-7 tiếng trước ngày thi để não có thời gian củng cố kiến thức.
Nếu cần học khuya, hãy ngủ trưa 20-30 phút để giảm căng thẳng và giúp não hoạt động hiệu quả hơn.
Kết Luận: Ôn Thi Không Phải Là Đánh Đố Chính Mình
Tập trung ôn thi không có nghĩa là nhồi nhét hay ngồi lì hàng giờ. Đó là việc hiểu cách não bộ hoạt động và tối ưu hóa thời gian học. Chỉ cần áp dụng đúng cách, bạn sẽ thấy rằng ôn thi không còn là cực hình mà trở thành một quá trình có thể kiểm soát.
Hãy thử ngay và biến kỳ thi sắp tới thành một chiến thắng ngoạn mục!
