Chắc hẳn, không ít lần trong đời bạn đã từng “lên kế hoạch” cho một buổi học thuộc mà cuối cùng chỉ nhớ được một chút rồi lại quên. Những bài học, những thông tin quan trọng cứ lướt qua tâm trí như một cơn gió. Vậy làm thế nào để học thuộc hiệu quả và nhớ lâu? Dưới đây là một số bí quyết mà mình đã tìm ra và áp dụng, giúp việc học trở nên thú vị và hiệu quả hơn rất nhiều!
1. Kết nối thông tin với hình ảnh và cảm xúc
Nếu bạn là người dễ quên, có lẽ bạn chưa thử cách học bằng hình ảnh và cảm xúc. Não bộ chúng ta luôn ghi nhớ hình ảnh và cảm xúc mạnh mẽ hơn là những thông tin khô khan, đơn điệu. Hãy thử hình dung thông tin bạn học dưới dạng hình ảnh sinh động. Ví dụ, nếu bạn đang học về một sự kiện lịch sử, thay vì chỉ nhớ ngày tháng, bạn hãy tưởng tượng cảnh tượng đó như một bộ phim với những nhân vật, âm thanh, ánh sáng và cảm xúc. Cảm xúc càng mạnh, hình ảnh càng rõ nét, thì khả năng nhớ của bạn sẽ càng lâu.
2. Phân đoạn thông tin – “Chia nhỏ công việc”
Cách học này cực kỳ đơn giản nhưng rất hiệu quả. Khi bạn học một lượng lớn thông tin, hãy chia nhỏ ra thành từng phần. Não bộ của chúng ta không thể xử lý quá nhiều thông tin cùng lúc. Hãy tưởng tượng bạn đang làm một bữa ăn, nếu bạn đặt tất cả nguyên liệu vào một nồi, việc nấu nướng sẽ rất khó khăn và hỗn độn. Nhưng nếu bạn chia nguyên liệu ra thành từng phần nhỏ, công việc sẽ dễ dàng hơn nhiều. Tương tự, khi học thuộc, bạn hãy chia nhỏ từng đoạn kiến thức ra và tập trung học từng phần một.
3. Dạy lại cho người khác
Mình nghĩ đây là một trong những phương pháp “đỉnh” nhất để học thuộc. Khi bạn học một điều gì đó, hãy thử giải thích lại cho một người bạn, hoặc thậm chí là cho chính mình. Việc dạy lại không chỉ giúp bạn kiểm tra lại kiến thức mà còn giúp bạn hiểu sâu hơn về chủ đề. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi bạn phải giải thích một khái niệm cho người khác, bạn sẽ phải làm việc với những kiến thức đó một cách có hệ thống và rõ ràng hơn, từ đó giúp ghi nhớ tốt hơn.
4. Lặp lại – Cách học thuộc theo phương pháp Spaced Repetition
Lặp lại là chìa khóa để bạn nhớ lâu. Nhưng đừng lặp lại liên tục trong một lần học, vì điều này chỉ làm bạn cảm thấy nhàm chán và dễ quên. Phương pháp lặp lại cách quãng (Spaced Repetition) sẽ giúp bạn ghi nhớ thông tin tốt hơn rất nhiều. Bạn có thể lặp lại nội dung sau một ngày, sau ba ngày, rồi sau một tuần… Việc phân bổ thời gian lặp lại này sẽ giúp củng cố trí nhớ lâu dài.
5. Áp dụng những gì học được vào thực tế
Học thuộc chỉ là bước đầu, nhưng để nhớ lâu, bạn cần áp dụng kiến thức vào thực tế. Nếu bạn học một ngoại ngữ, hãy thử nói chuyện với người bản xứ. Nếu bạn học một công thức hóa học, hãy thử tìm cách áp dụng vào thực tế. Khi bạn thực hành, não bộ sẽ tạo ra các liên kết mới, giúp bạn ghi nhớ dễ dàng hơn. Mình thấy rằng việc áp dụng vào thực tế giúp cho kiến thức không chỉ là “trong đầu” mà còn trở thành một phần trong cuộc sống của bạn.
6. Tạo không gian học tập thoải mái và ít bị xao nhãng
Môi trường học tập đóng vai trò quan trọng trong việc ghi nhớ. Bạn có thể học thuộc rất nhanh ở một nơi yên tĩnh, không có tiếng ồn hay những yếu tố gây xao nhãng. Đôi khi, việc học trong một không gian thoải mái giúp tinh thần bạn thoải mái và tăng khả năng tiếp thu. Hãy thử tìm một góc học tập mà bạn cảm thấy thư giãn, có đủ ánh sáng và ít sự làm phiền từ bên ngoài.
7. Dùng âm nhạc hoặc âm thanh để hỗ trợ học tập
Đây là một bí quyết thú vị mà mình áp dụng khá thành công trong việc học thuộc. Một số nghiên cứu cho thấy việc nghe nhạc nhẹ, đặc biệt là nhạc không lời, có thể giúp tăng cường khả năng ghi nhớ. Bạn có thể thử tạo cho mình một playlist nhạc nhẹ nhàng để học bài hoặc ghi nhớ những thông tin quan trọng. Đừng quên thử nghiệm với các âm thanh thiên nhiên như tiếng mưa rơi, tiếng sóng vỗ… Đôi khi, những âm thanh này không chỉ giúp bạn tập trung mà còn tạo ra sự kết nối giữa trí óc và cảm xúc.
8. Tạo thói quen học đều đặn
Cuối cùng, để học thuộc hiệu quả, điều quan trọng nhất là bạn phải tạo ra thói quen học đều đặn. Một chút mỗi ngày sẽ tốt hơn là cố gắng học nhồi nhét trong một lần. Thói quen học tập liên tục giúp bộ não của bạn ghi nhớ thông tin theo cách tự nhiên và không bị quá tải.
Việc học thuộc không phải là một “bài toán” quá khó khăn nếu bạn áp dụng những phương pháp thông minh và thú vị. Chỉ cần kiên trì, thử nghiệm và tìm ra cách học phù hợp với mình, bạn sẽ dễ dàng vượt qua những bài học khó nhằn và ghi nhớ chúng lâu dài. Hãy để việc học trở thành một cuộc phiêu lưu chứ không phải một gánh nặng nhé!