Trong cuộc sống hiện đại, cảm xúc của chúng ta liên tục bị tác động bởi nhiều yếu tố—áp lực công việc, các mối quan hệ, hay thậm chí chỉ là một dòng tin tức tiêu cực lướt qua màn hình điện thoại. Đôi khi, chúng ta cảm thấy vui vẻ, hứng khởi, nhưng có lúc lại rơi vào trạng thái buồn bã, chán nản mà không rõ lý do. Nếu bạn thường xuyên trải qua những cung bậc cảm xúc thất thường, có lẽ đã đến lúc kiểm tra xem liệu mình có đang gặp vấn đề về rối loạn cảm xúc hay không.
Rối loạn cảm xúc là gì?
Rối loạn cảm xúc là một thuật ngữ chung để chỉ những trạng thái bất thường trong cảm xúc, có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, hành vi và cách bạn phản ứng với thế giới xung quanh. Một số dạng phổ biến của rối loạn cảm xúc bao gồm:
Rối loạn lưỡng cực (Bipolar disorder): Cảm xúc thay đổi đột ngột giữa hai thái cực—hưng cảm (quá vui, tràn đầy năng lượng) và trầm cảm (buồn bã, mất động lực).
Rối loạn trầm cảm (Depressive disorder): Cảm giác buồn bã kéo dài, mất hứng thú với cuộc sống, có thể đi kèm với mệt mỏi, mất ngủ, thậm chí ý nghĩ tiêu cực.
Rối loạn lo âu (Anxiety disorder): Cảm giác lo lắng quá mức, thường xuyên căng thẳng mà không rõ nguyên nhân.
Rối loạn cảm xúc theo mùa (Seasonal affective disorder – SAD): Tâm trạng thay đổi theo mùa, thường gặp nhất là trầm cảm vào mùa đông.
Những rối loạn này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, công việc và các mối quan hệ nếu không được nhận diện và kiểm soát kịp thời.
Quiz Test Rối Loạn Cảm Xúc: Bạn Có Đang Mất Kiểm Soát?
Hãy thử làm bài test dưới đây để tự đánh giá mức độ ổn định cảm xúc của mình. Hãy trả lời trung thực với cảm giác thật sự của bạn trong thời gian gần đây (1-2 tháng trở lại).
Câu hỏi:
Bạn có thường xuyên cảm thấy tâm trạng thay đổi đột ngột mà không có lý do rõ ràng?
A. Rất thường xuyên
B. Thỉnh thoảng
C. Hiếm khi
D. Không bao giờ
Bạn có từng trải qua giai đoạn cực kỳ vui vẻ, tràn đầy năng lượng, nhưng ngay sau đó lại rơi vào trạng thái buồn bã, kiệt sức?
A. Luôn luôn
B. Khá thường xuyên
C. Đôi khi
D. Gần như không bao giờ
Khi gặp một vấn đề nhỏ trong cuộc sống, bạn phản ứng thế nào?
A. Cảm thấy vô cùng căng thẳng, dễ cáu gắt hoặc suy nghĩ tiêu cực
B. Cảm thấy khó chịu nhưng có thể kiểm soát được
C. Cố gắng suy nghĩ tích cực và tìm cách giải quyết
D. Hầu như không ảnh hưởng đến tôi
Bạn có thường xuyên cảm thấy vô cùng lo lắng hoặc sợ hãi mà không rõ lý do?
A. Gần như mỗi ngày
B. Ít nhất vài lần một tuần
C. Đôi khi có, nhưng không nghiêm trọng
D. Hiếm khi hoặc không bao giờ
Bạn có cảm thấy mình không còn hứng thú với những hoạt động mà trước đây bạn rất thích?
A. Hoàn toàn đúng
B. Đúng một phần
C. Hiếm khi đúng
D. Không đúng chút nào
Bạn có thấy bản thân khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều trong thời gian gần đây?
A. Đúng, giấc ngủ của tôi rất thất thường
B. Thỉnh thoảng có nhưng không nghiêm trọng
C. Tôi vẫn duy trì giấc ngủ tương đối ổn định
D. Tôi không gặp vấn đề về giấc ngủ
Bạn có từng cảm thấy mình không kiểm soát được hành vi hoặc cảm xúc của bản thân?
A. Rất thường xuyên
B. Thỉnh thoảng
C. Hiếm khi
D. Không bao giờ
Kết quả đánh giá:
🔹 Nếu bạn chọn nhiều câu A: Bạn có thể đang trải qua một trạng thái rối loạn cảm xúc nghiêm trọng. Hãy cân nhắc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ để có hướng giải quyết phù hợp.
🔹 Nếu bạn chọn nhiều câu B: Cảm xúc của bạn có thể đang gặp vấn đề nhưng chưa quá nghiêm trọng. Hãy chú ý đến tâm trạng của mình, thử các phương pháp kiểm soát cảm xúc như thiền, viết nhật ký hoặc tâm sự với người thân.
🔹 Nếu bạn chọn nhiều câu C: Bạn có một số dấu hiệu căng thẳng nhưng nhìn chung vẫn có khả năng kiểm soát cảm xúc. Tiếp tục duy trì lối sống lành mạnh để cân bằng tâm trạng.
🔹 Nếu bạn chọn nhiều câu D: Chúc mừng! Có vẻ như bạn đang duy trì trạng thái cảm xúc khá ổn định. Tiếp tục duy trì thói quen tốt để bảo vệ sức khỏe tinh thần của mình.
Làm gì khi nhận ra mình có dấu hiệu rối loạn cảm xúc?
Nếu bạn nhận thấy mình có nhiều dấu hiệu của rối loạn cảm xúc, đừng quá lo lắng. Đây không phải là điều hiếm gặp, và hoàn toàn có thể cải thiện được. Một số điều bạn có thể làm ngay:
Chăm sóc bản thân tốt hơn: Ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
Tập kỹ năng quản lý cảm xúc: Học cách nhận diện và điều tiết cảm xúc thay vì để chúng kiểm soát bạn.
Chia sẻ với người thân hoặc bạn bè đáng tin cậy: Đừng giữ mọi thứ trong lòng.
Tìm đến chuyên gia tâm lý nếu cần thiết: Nếu cảm xúc tiêu cực kéo dài, hãy tìm đến sự giúp đỡ chuyên môn để có hướng giải quyết phù hợp.
Rối loạn cảm xúc không phải là điều đáng xấu hổ. Điều quan trọng nhất là bạn nhận thức được vấn đề của mình và sẵn sàng cải thiện. Hãy nhớ rằng, bạn không cô đơn—luôn có cách để lấy lại sự cân bằng và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn hơn.
