Khi thành lập doanh nghiệp hoặc tăng vốn điều lệ, nhiều người thường đặt câu hỏi: Có được góp vốn bằng tiền mặt không? Nếu có, cần lưu ý những gì để tránh vi phạm pháp luật? Đây là một vấn đề tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý mà không phải ai cũng nắm rõ.
1. GÓP VỐN LÀ GÌ? HIỂU CHO ĐÚNG TRƯỚC KHI BẮT ĐẦU
Góp vốn là việc một cá nhân hoặc tổ chức đưa tài sản của mình vào công ty để trở thành chủ sở hữu hoặc đồng sở hữu doanh nghiệp. Tài sản này có thể là tiền mặt, quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ, máy móc, thiết bị, cổ phiếu…
Tuy nhiên, không phải cứ có tiền là có thể tùy tiện góp vốn bằng tiền mặt. Pháp luật Việt Nam quy định rất rõ ràng về hình thức góp vốn để đảm bảo tính minh bạch tài chính và tránh rủi ro về thuế, rửa tiền.
2. CÓ ĐƯỢC GÓP VỐN BẰNG TIỀN MẶT KHÔNG?
Theo Điều 34 Luật Doanh nghiệp 2020, hình thức góp vốn sẽ tùy thuộc vào loại hình doanh nghiệp và đối tượng tham gia.
Đối với cá nhân: Có thể góp vốn bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản.
Đối với tổ chức (doanh nghiệp khác góp vốn vào công ty): Bắt buộc phải chuyển khoản qua ngân hàng, không được dùng tiền mặt.
Điều này có nghĩa là, nếu bạn là cá nhân góp vốn vào công ty, bạn vẫn có thể dùng tiền mặt. Nhưng nếu công ty A góp vốn vào công ty B, thì tiền phải được chuyển khoản, tránh giao dịch bằng tiền mặt để đảm bảo tính minh bạch.
3. VÌ SAO DOANH NGHIỆP KHÔNG ĐƯỢC GÓP VỐN BẰNG TIỀN MẶT?
Có hai lý do chính khiến pháp luật hạn chế việc góp vốn bằng tiền mặt giữa các doanh nghiệp:
✦ Hạn chế rủi ro tài chính, trốn thuế
Việc thanh toán bằng tiền mặt rất khó kiểm soát, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp “lách luật”, kê khai sai tài sản góp vốn hoặc che giấu nguồn tiền bất hợp pháp.
✦ Tăng tính minh bạch trong quản lý doanh nghiệp
Nếu tất cả giao dịch góp vốn được thực hiện qua tài khoản ngân hàng, cơ quan chức năng có thể kiểm soát tốt hơn và đảm bảo rằng doanh nghiệp hoạt động đúng pháp luật.
👉 Đây là lý do vì sao các cơ quan thuế thường kiểm tra rất kỹ các khoản góp vốn. Nếu góp vốn bằng tiền mặt sai quy định, doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính hoặc không được công nhận phần vốn góp đó.
4. LƯU Ý KHI GÓP VỐN BẰNG TIỀN MẶT ĐỂ TRÁNH VI PHẠM
Nếu bạn là cá nhân góp vốn vào công ty, có thể dùng tiền mặt. Nhưng để tránh rắc rối, bạn nên lưu ý:
✅ Có biên bản góp vốn rõ ràng: Nội dung cần ghi rõ số tiền, thời gian góp, cam kết của các bên.
✅ Xuất phiếu thu đầy đủ: Kế toán doanh nghiệp cần lập phiếu thu, ghi nhận vào sổ sách kế toán.
✅ Cập nhật hồ sơ doanh nghiệp: Khi góp vốn thành công, cần thông báo với Sở Kế hoạch và Đầu tư để cập nhật thông tin về vốn điều lệ.
Còn nếu là doanh nghiệp góp vốn vào doanh nghiệp khác, tuyệt đối không dùng tiền mặt, mà phải chuyển khoản để tuân thủ quy định pháp luật.
5. HẬU QUẢ KHI GÓP VỐN SAI QUY ĐỊNH
Nhiều doanh nghiệp chủ quan, nghĩ rằng góp vốn bằng tiền mặt cho nhanh gọn, nhưng thực tế có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:
🚨 Không được công nhận phần vốn góp: Nếu không có chứng từ hợp lệ, cơ quan chức năng có thể bác bỏ phần vốn này khi kiểm tra.
🚨 Bị phạt hành chính: Theo Nghị định 50/2016/NĐ-CP, doanh nghiệp góp vốn bằng tiền mặt sai quy định có thể bị phạt từ 30 – 40 triệu đồng.
🚨 Khó khăn khi quyết toán thuế: Nếu vốn góp không minh bạch, doanh nghiệp có thể bị truy thu thuế hoặc gặp rắc rối khi kiểm toán.
👉 Giải pháp: Hãy đảm bảo mọi khoản góp vốn đều được thực hiện minh bạch, có giấy tờ hợp lệ, và tuân thủ đúng quy định pháp luật.
6. KẾT LUẬN: GÓP VỐN BẰNG TIỀN MẶT – NÊN HAY KHÔNG?
Nếu bạn là cá nhân: Có thể góp vốn bằng tiền mặt, nhưng cần đầy đủ giấy tờ hợp lệ.
Nếu bạn là doanh nghiệp: Tuyệt đối không được góp vốn bằng tiền mặt, phải chuyển khoản ngân hàng.
🔹 Để tránh rủi ro pháp lý, tốt nhất dù là cá nhân hay doanh nghiệp, bạn vẫn nên chọn hình thức chuyển khoản ngân hàng. Không chỉ giúp minh bạch tài chính mà còn bảo vệ quyền lợi của mình trong các giao dịch góp vốn.
