Thang máy không chỉ đơn giản là một phương tiện di chuyển giữa các tầng, mà còn là một phần quan trọng của cuộc sống hiện đại, đảm bảo sự thuận tiện và an toàn cho hàng triệu người mỗi ngày. Tuy nhiên, để thang máy hoạt động trơn tru, bền bỉ và không gây nguy hiểm, việc kiểm tra định kỳ là vô cùng cần thiết. Nếu bạn là chủ tòa nhà, nhân viên kỹ thuật hoặc đơn giản chỉ muốn hiểu rõ hơn về quy trình bảo trì thang máy, thì checklist kiểm tra thang máy dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện.
1. KIỂM TRA BÊN NGOÀI THANG MÁY
Trước khi đi sâu vào hệ thống kỹ thuật, hãy bắt đầu với những chi tiết mà ai cũng có thể quan sát bằng mắt thường.
🔹 Cửa thang máy
Kiểm tra xem cửa có bị lệch, hở hay không đóng khít không.
Cửa có bị kẹt hoặc phát ra tiếng kêu lạ khi mở/đóng không?
Cảm biến cửa có hoạt động tốt hay không? (Đặt tay gần mép cửa khi nó đang đóng để kiểm tra phản hồi).
🔹 Bảng điều khiển và nút bấm
Các nút bấm có hoạt động bình thường không? Có nút nào bị kẹt hoặc mất đèn báo không?
Bảng hiển thị tầng có bị lỗi hiển thị hoặc nhấp nháy không?
Chuông báo khẩn cấp có hoạt động khi bấm thử không?
🔹 Gương và tay vịn (nếu có)
Gương trong thang máy có bị nứt hoặc trầy xước không?
Tay vịn có chắc chắn hay bị lung lay?
🔹 Hệ thống chiếu sáng và thông gió
Đèn trong cabin có đủ sáng không?
Hệ thống quạt thông gió có hoạt động tốt để đảm bảo không khí trong cabin thoáng mát không?
2. KIỂM TRA BÊN TRONG HỆ THỐNG THANG MÁY
Phần này yêu cầu kiến thức kỹ thuật và thường được thực hiện bởi đội ngũ bảo trì chuyên nghiệp.
🔹 Hệ thống động cơ và tủ điện
Kiểm tra tủ điện điều khiển thang máy, xem có dấu hiệu cháy chập, đứt dây hay hỏng hóc không.
Động cơ có chạy êm không hay phát ra tiếng ồn lạ?
🔹 Cáp tải và đối trọng
Cáp có bị sờn, gỉ sét hoặc mài mòn quá mức không?
Đối trọng có được căn chỉnh chính xác hay không?
🔹 Piston thủy lực (nếu là thang máy thủy lực)
Kiểm tra rò rỉ dầu và đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
🔹 Hệ thống phanh khẩn cấp
Thử nghiệm phanh khẩn cấp để đảm bảo nó hoạt động khi cần thiết.
3. KIỂM TRA HỆ THỐNG AN TOÀN VÀ CỨU HỘ
🔹 Hệ thống báo động và liên lạc khẩn cấp
Kiểm tra xem chuông báo động và intercom có hoạt động không để đảm bảo người mắc kẹt trong thang máy có thể gọi trợ giúp.
🔹 Hệ thống chống kẹt cửa
Kiểm tra cảm biến an toàn để đảm bảo cửa tự động mở lại khi có vật cản.
🔹 Hệ thống cứu hộ khi mất điện
Khi cúp điện, thang máy có tự động di chuyển về tầng gần nhất và mở cửa không?
Nguồn điện dự phòng có hoạt động tốt không?
4. LẬP KẾ HOẠCH BẢO TRÌ ĐỊNH KỲ
Sau khi hoàn thành checklist kiểm tra, bạn cần có một kế hoạch bảo trì rõ ràng:
✅ Kiểm tra hàng ngày: Nhân viên tòa nhà hoặc bảo vệ có thể thực hiện kiểm tra sơ bộ như kiểm tra cửa, nút bấm, đèn báo và hệ thống thông gió.
✅ Kiểm tra hàng tháng: Đội kỹ thuật kiểm tra sâu hơn về hệ thống điện, phanh, động cơ, cáp tải…
✅ Kiểm tra định kỳ 3-6 tháng: Kiểm tra tổng thể, đo lường thông số kỹ thuật, thay thế linh kiện nếu cần.
✅ Bảo trì hàng năm: Kiểm tra toàn bộ hệ thống theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất và cơ quan chức năng.
5. MỘT SỐ LỖI PHỔ BIẾN VÀ CÁCH XỬ LÝ
🔸 Thang máy không hoạt động: Kiểm tra nguồn điện, cầu dao tổng và hệ thống điều khiển.
🔸 Thang máy dừng đột ngột: Hãy sử dụng nút liên lạc khẩn cấp hoặc gọi cứu hộ. Không cố gắng cạy cửa!
🔸 Thang máy rung lắc mạnh: Có thể do cáp tải hoặc hệ thống đối trọng có vấn đề, cần bảo trì ngay.
KẾT LUẬN
Thang máy có thể hoạt động suôn sẻ trong nhiều năm nếu được bảo trì đúng cách. Checklist kiểm tra thang máy không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ hỏng hóc mà còn đảm bảo sự an toàn cho mọi người. Vì vậy, dù bạn là chủ tòa nhà hay người sử dụng, đừng bao giờ bỏ qua việc kiểm tra và bảo trì định kỳ.
Hãy nhớ: Một chiếc thang máy an toàn là một chiếc thang máy được chăm sóc cẩn thận! 🚀
