Ẩm thực Việt Nam chưa bao giờ ngừng hấp dẫn thực khách trong nước lẫn quốc tế. Với sự phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp đồ ăn Việt Nam, chúng ta không chỉ có phở, bánh mì hay cà phê xuất hiện trên bản đồ ẩm thực thế giới, mà còn hàng loạt thương hiệu đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn và nhà hàng cao cấp đang từng bước chinh phục thị trường trong và ngoài nước.
Vậy, các doanh nghiệp đồ ăn Việt Nam đang phát triển như thế nào? Họ gặp những thách thức gì? Và đâu là những cái tên tiêu biểu đang ghi dấu ấn mạnh mẽ?
1. SỰ TRỖI DẬY CỦA DOANH NGHIỆP ẨM THỰC VIỆT
Trước đây, ngành thực phẩm Việt Nam chủ yếu là các quán ăn nhỏ lẻ, gia đình tự kinh doanh hoặc mô hình truyền thống lâu đời. Tuy nhiên, trong 10 năm trở lại đây, hàng loạt doanh nghiệp đồ ăn đã xuất hiện với mô hình chuyên nghiệp hơn, từ chuỗi nhà hàng, thương hiệu đồ ăn nhanh cho đến startup thực phẩm sạch, đồ ăn chế biến sẵn, thậm chí là mô hình cloud kitchen.
Các doanh nghiệp trong ngành này không chỉ tập trung vào hương vị mà còn tối ưu hóa vận hành, đẩy mạnh thương hiệu, mở rộng chuỗi cung ứng, và đặc biệt là ứng dụng công nghệ vào quản lý, giao hàng và trải nghiệm khách hàng.
Ví dụ, trước đây, muốn ăn một tô bún bò Huế chuẩn vị, bạn phải đến tận nơi, nhưng nay, chỉ cần một cú chạm trên app, món ăn đã sẵn sàng giao tận tay trong vòng 30 phút.
2. NHỮNG CÁI TÊN ĐANG THAY ĐỔI CUỘC CHƠI
a. Các chuỗi nhà hàng nổi bật
Một số thương hiệu nhà hàng Việt Nam đã tạo dựng tên tuổi không chỉ trong nước mà còn vươn ra thế giới:
Phở 24: Một trong những thương hiệu phở nổi tiếng nhất, hiện đã có mặt ở nhiều quốc gia như Indonesia, Hàn Quốc.
Gánh – Chè & Món Việt: Đưa những món chè truyền thống và món ăn đường phố Việt lên tầm cao mới với phong cách sang trọng.
Cô Ba Sài Gòn: Chuỗi nhà hàng theo phong cách hoài cổ, mang đến trải nghiệm đậm chất Sài Gòn xưa.
b. Doanh nghiệp đồ ăn nhanh kiểu Việt
Thay vì những món fast-food phương Tây như burger hay pizza, các thương hiệu Việt đã phát triển đồ ăn nhanh theo phong cách bản địa:
Bánh Mì Huynh Hoa – Chiếc bánh mì huyền thoại với mức giá không hề rẻ nhưng luôn đông khách.
Ông Bầu Coffee – Mô hình cà phê Việt kết hợp cùng bánh mì, vừa nhanh, vừa tiện lợi.
Món Huế (dù đã đóng cửa nhưng từng là một hiện tượng) – Mở rộng chuỗi món ăn miền Trung với tốc độ đáng kinh ngạc.
c. Startup thực phẩm sạch và đồ ăn chế biến sẵn
Xu hướng ăn uống lành mạnh ngày càng phổ biến, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm sạch và đồ ăn chế biến sẵn phát triển mạnh mẽ. Một số startup nổi bật như:
Bếp Nhà Xứ Quảng – Cung cấp các món ăn gia đình chuẩn vị truyền thống, giao tận nhà.
VietSoya – Sữa đậu nành organic không chất bảo quản, hướng đến phân khúc khách hàng quan tâm sức khỏe.
GreenFood Vietnam – Sản xuất thực phẩm chế biến sẵn từ nguyên liệu sạch, đạt chuẩn xuất khẩu.
3. THÁCH THỨC CỦA NGÀNH ĐỒ ĂN VIỆT NAM
Dù tiềm năng lớn, nhưng các doanh nghiệp đồ ăn Việt Nam cũng đối mặt với nhiều khó khăn:
a. Bài toán chất lượng và an toàn thực phẩm
Nhiều doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong việc đảm bảo chất lượng và nguồn gốc nguyên liệu.
Quy trình kiểm định khắt khe khi muốn xuất khẩu ra thị trường quốc tế.
b. Cạnh tranh gay gắt từ thương hiệu ngoại
McDonald’s, KFC, Lotteria, Highlands Coffee đều đang chiếm lĩnh thị trường.
Người tiêu dùng có xu hướng thích thử những thương hiệu mới, đòi hỏi doanh nghiệp Việt phải liên tục đổi mới.
c. Xu hướng công nghệ và giao hàng
Thói quen tiêu dùng thay đổi, khách hàng thích đặt đồ ăn qua app hơn là đến tận nơi.
Các doanh nghiệp phải tối ưu mô hình giao hàng nhanh, vận hành bếp ảo (cloud kitchen) để giảm chi phí mặt bằng.
4. CƠ HỘI VÀ HƯỚNG ĐI CHO DOANH NGHIỆP VIỆT
Dù gặp nhiều thử thách, nhưng doanh nghiệp đồ ăn Việt Nam vẫn có rất nhiều cơ hội nếu biết tận dụng tốt các yếu tố sau:
Đầu tư mạnh vào thương hiệu: Không chỉ tập trung vào sản phẩm, các doanh nghiệp cần đẩy mạnh nhận diện thương hiệu, sáng tạo bao bì bắt mắt và có chiến lược marketing rõ ràng.
Mở rộng kênh bán hàng online: Đa dạng hóa kênh phân phối như bán qua ShopeeFood, Baemin, GrabFood, TikTok Shop.
Xuất khẩu thực phẩm Việt Nam: Đặc sản Việt Nam như nước mắm, phở ăn liền, cà phê, bánh tráng đang rất được ưa chuộng trên thị trường quốc tế.
Ứng dụng công nghệ: Tận dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, sử dụng hệ thống bếp thông minh để tối ưu vận hành.
5. TƯƠNG LAI NÀO CHO ẨM THỰC VIỆT?
Ẩm thực Việt Nam không chỉ là một nét văn hóa, mà còn là một ngành kinh doanh đầy tiềm năng. Với sự sáng tạo, linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh chóng, các doanh nghiệp đồ ăn Việt Nam đang có cơ hội lớn để bùng nổ mạnh mẽ hơn nữa, không chỉ ở trong nước mà còn trên thị trường quốc tế.
Nếu một ngày nào đó, bạn thấy một chuỗi nhà hàng bún chả, bún bò Huế hay cơm tấm ngang hàng với McDonald’s hay KFC trên toàn cầu, đừng ngạc nhiên. Vì biết đâu, doanh nghiệp đồ ăn Việt Nam chính là những “gã khổng lồ” tiếp theo trong ngành F&B! 🚀🍜🥖