Nếu bạn đã từng làm việc trong một công ty, chắc chắn bạn đã ít nhất một lần nghe đến “quy chế công ty.” Nhưng hãy thú thật đi, có bao giờ bạn thực sự đọc hết nó chưa? Hay bạn chỉ lướt qua vài dòng đầu rồi nhét nó vào góc tủ, nơi nó sẽ chung số phận với hợp đồng lao động và mớ giấy tờ khác?
Thực ra, quy chế công ty không phải là một thứ nhàm chán như bạn nghĩ. Nó không chỉ là một tập hợp các điều khoản dài lê thê mà còn là kim chỉ nam quyết định cách bạn tồn tại (hoặc bị đào thải) trong môi trường làm việc. Hiểu rõ quy chế công ty có thể giúp bạn tránh bị phạt một cách oan ức, bảo vệ quyền lợi của mình và thậm chí còn giúp bạn tận dụng những “lỗ hổng” có lợi cho bản thân.
QUY CHẾ CÔNG TY LÀ GÌ?
Nói một cách đơn giản, quy chế công ty là bộ luật riêng của công ty. Nếu luật pháp là khung xương sống để một quốc gia vận hành, thì quy chế công ty là bộ điều luật giúp công ty duy trì trật tự nội bộ. Nó bao gồm các quy định về quyền lợi, nghĩa vụ, quy trình làm việc, kỷ luật, thưởng phạt, và thậm chí cả những chi tiết như ăn mặc, giờ giấc và cách sử dụng tài nguyên của công ty.
TẠI SAO PHẢI QUAN TÂM?
Bạn nghĩ rằng quy chế chỉ quan trọng với HR và ban giám đốc? Sai lầm lớn! Đây là lý do tại sao ai cũng nên dành chút thời gian tìm hiểu:
Tránh bị phạt một cách vô lý: Không ít người từng bị trừ lương vì vi phạm những điều họ không hề biết đến. Nếu bạn hiểu rõ quy chế, ít nhất bạn có thể tự bảo vệ mình.
Biết được quyền lợi của mình: Quy chế không chỉ có nghĩa vụ mà còn có quyền lợi. Nhiều công ty có chính sách phúc lợi rất tốt, nhưng vì bạn không đọc nên bạn bỏ lỡ mất những đặc quyền đáng giá.
Tận dụng kẽ hở: Đôi khi, có những điều khoản mơ hồ mà nếu khéo léo, bạn có thể tận dụng để có lợi cho bản thân.
BÊN TRONG MỘT QUY CHẾ ĐIỂN HÌNH CÓ GÌ?
Mỗi công ty có quy chế riêng, nhưng đa số đều xoay quanh các nội dung sau:
Giờ giấc làm việc và nghỉ ngơi
Đi muộn có bị phạt không? Nếu có thì phạt thế nào?
Nghỉ phép thế nào? Có cần xin trước bao lâu?
Chính sách lương thưởng
Khi nào được tăng lương?
Công ty có thưởng Tết, thưởng doanh số, hay thưởng “trà đá” không?
Nghĩa vụ và trách nhiệm
Nhân viên có trách nhiệm gì đối với công ty?
Vi phạm sẽ bị xử lý thế nào?
Quy tắc ứng xử
Công ty có quy định về ăn mặc không?
Cấm làm gì trong công ty? Có được nói chuyện phiếm trong giờ làm không?
QUY CHẾ CÔNG TY HÀI HƯỚC NHẤT BẠN TỪNG NGHE?
Nhiều công ty có những quy chế khiến nhân viên dở khóc dở cười. Chẳng hạn:
Một công ty công nghệ ở Trung Quốc quy định rằng nhân viên phải báo cáo nếu nhìn thấy đồng nghiệp hẹn hò trong công ty.
Một công ty Nhật Bản cấm nhân viên đi làm với khuôn mặt “thiếu sức sống”, nếu không sẽ bị nhắc nhở vì ảnh hưởng đến tinh thần làm việc chung.
Một công ty tại Ấn Độ tặng tiền thưởng cho nhân viên không nghỉ ốm trong vòng một năm – nghe thì có vẻ hay nhưng vô tình khiến nhân viên ép bản thân đi làm ngay cả khi đang sốt cao.
MẸO ĐỂ “SỐNG CHUNG” VỚI QUY CHẾ CÔNG TY
Đọc nó ít nhất một lần – Không cần nhớ hết, nhưng ít nhất hãy biết những điều quan trọng như quyền lợi của mình và những lỗi dễ bị phạt nhất.
Đừng chủ quan – Có những quy chế chỉ lộ ra khi bạn vô tình vi phạm nó. Hãy cẩn thận với những điều nhỏ nhặt như sử dụng email công ty, lưu trữ dữ liệu, hoặc thậm chí là cách bạn phát ngôn trên mạng xã hội.
Đừng ngại hỏi – Nếu có gì không rõ ràng, hãy hỏi HR hoặc đồng nghiệp có kinh nghiệm. Đừng để đến khi bị phạt rồi mới tá hỏa đi tìm hiểu.
KẾT
Dù thích hay không, quy chế công ty vẫn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống công sở. Bạn không cần phải thuộc lòng từng điều khoản, nhưng nếu hiểu rõ nó, bạn sẽ tránh được nhiều rắc rối và thậm chí còn có thể tận dụng nó để có lợi cho bản thân. Thế nên, lần tới khi nhận được bản quy chế công ty, hãy dành ít nhất 10 phút để đọc nó – biết đâu bạn sẽ khám phá ra điều gì thú vị!